Joseph Beuys en de innerlijke noodzaak

In deze retraite werd ook een verbinding gelegd met de kunstenaar Joseph Beuys. Beuys is in deze tijd verder gegaan met het idee van de innerlijke noodzaak. Hij zegt: ‘ik ga niet zomaar achter mijn tekentafel zitten. Ik luister en wacht en als ik iets maak kan het ook misgaan. En in die mislukking zit dan weer een aanwijzing. Het gaat niet om de stijl, het gaat om levend materiaal.’

Kracht van de niet-creatie

Mijn kunst is een levensbeschouwing – Kandinsky

In deze kunstretraite heeft Loucas ook een checklist met 14 punten gegeven voor de momenten en periodes in ons leven dat we voor ons gevoel niet creatief zijn. Het niet creatief voelen en niet creatief zijn wordt niet gezien als deel van een kunstzinnig proces. De 14 punten helpen je om in de spiegel te kijken en in beweging te komen. In deze checklist is onder meer aandacht voor omgaan met chaos en moeilijkheden, het niet vergelijken met anderen, geen grenzen en voorwaarden stellen en accepteren dat je ook niet-creaties kan maken, een waardevol zijspoor kan inslaan. Het bleek in de retraite als een bom in te slaan en maakte niet eerder gebruikt vermogen en energie vrij.

Rondleiding door het Bauhaus
en de ateliers van Kandinsky en Klee

In deze retraite heeft Loucas de cursisten rondgeleid in het Bauhaus als ook in de atelierhuizen van Kandinsky en Klee. Het Bauhaus is door Walter Gropius gebouwd in 1923-1924 in de stijl van het modernisme waarin strakke lijnen, ruimte, licht en rust tot uiting kwamen in glas, staal en beton.

Het Bauhaus is geen kunstacademie maar een onderzoekplaats, een vrij werkverband waarin de synthese van de kunsten werd nagestreefd met de nadruk op het nieuwe bouwen, de architectuur en de toegepaste kunsten ten behoeve van de industrie.

Presentatie kunstprocessen

De retraite werd afgesloten met de presentatie van de kunstprocessen van de deelnemers die aansloten bij deze week van onderzoek. Het ging hierbij niet om een oordeel maar om het waarnemen van de ontstane intentie, ontwikkeling en vitaliteit die door de oefeningen en waarnemingen was vrijgemaakt. Sommigen hadden op papier gewerkt, anderen hadden 3D modellen gemaakt van nieuwe woonontwerpen en er waren presentaties van theatrale vormen en monologen.

Eén van de enthousiaste reacties: ‘In het kunstzinnig creëren werden deze week blokkades en oude patronen glashelder zichtbaar. Om verder te komen moest ik er doorheen. Dit is voor mij de kracht van deze kunstretraite: niet wachten met het praktisch toepassen van opgedane inzichten tot na de retraite maar deze al tijdens de retraite direct verwerken in een kunstzinnig proces. Dit maakte steeds meer creatieve energie vrij. Bijzonder om te ervaren hoe vrije kunst en innerlijke transformatie samengaan.’